रोजच्या आयुष्यात वीज खेळवणारा वैज्ञानिक

 

निकोला टेस्ला

(रोजच्या आयुष्यात वीज खेळवणारा वैज्ञानिक)

 

                                      लेखक - सुधीर फाकटकर.

 

माणसाच्या दैनंदिन जीवनात पूर्वी तीन मूलभूत गरजा होत्या. अन्न, वस्त्र आणि निवारा. माणूस जीवनाच्या प्रत्येक टप्प्यावर प्रगती करत गेला तसे त्याच्या गरजांमध्येही वाढ आणि बदल होत गेला; पण अन्न, वस्त्र आणि निवारा या तीन मूलभूत गरजांमध्ये चौथी गरज वाढली आणि ती गरज खूपच महत्वाची झाली. ती गरज म्हणजे वीज. रोजच्या दैनंदिन जीवनामध्ये आपल्याला विजेची इतकी सवय झाली आहे; की वीजेशिवाय मानवी जीवनाची कल्पनाच करताच येत नाही. वीज ही मानवाच्या वापरा मध्ये सहज सुलभ व्हावी म्हणून खूप शास्त्रज्ञांनी त्यामध्ये संशोधन केले. या विद्युत शक्तीचे दोन प्रकार पडतात ते म्हणजे ए.सी आणि डी.सी. घरगुती वापरासाठी, व्यावसायिक वापरासाठी जास्त करून ए.सी विद्युत शक्तीचा जास्त प्रमाणात वापर होतो. वाचक हो घाबरू नका मी काही इथे ती विद्युत शक्ती कशी निर्माण होते हे सांगणार नाही आहे. तर या ए.सी विद्युत शक्ती आणि विद्युत चुंबकीय लहरी यामध्ये होणारे बदल या विषयांमध्ये सखोल संशोधन करून तंत्रज्ञान विकसित करणाऱ्या थोर वैज्ञानिक निकोला टेस्ला यांच्या बद्दल मी बोलत आहे. जी.एम.आर.टी खोदड वेधशाळेमध्ये इलेक्ट्रॉनिक्स तंत्रज्ञ म्हणून काम करणारे सुधीर फाकटकर लिखित निकोला टेस्ला हे चारित्र्य घेऊन मी तुमच्या भेटीला आलो आहे.

१८६ पानांच्या या पुस्तकाची सुरवात निकोला टेस्ला यांच्या जन्मापासून होते. ऑस्ट्रिया-हंगेरी मधील गॅस्पिक मध्ये निकोला टेस्ला यांचा जन्म झाला. टेस्ला यांच्या जन्माची आगळीवेगळी कहाणी आहे. निकोलाची आई जॉर्जिया ही अशिक्षित होती पण निकोलाला तिच्या कडून व्यहारज्ञानाचे भरपुर शिक्षण मिळाले. वडील मिलुटीन चर्चमध्ये धर्मगुरूची नोकरी करायचे. निकोलावर लहानपणा पासून त्याच्या आईचा जास्त प्रभाव दिसून येतो. लहानपणा पासून हुशार असणारा निकोला शिक्षणात सुद्धा तितकाच हुशार होता. सुरवाती पासूनच हुशार असणाऱ्या निकोलला विज्ञान आणि तंत्रज्ञान या विषयात विशेष आवड होती. उच्च शिक्षणासाठी त्याने इलेक्ट्रिकल इंजिनीरिंग मधून शिक्षण घेण्यासाठी त्याचे वडील मिलुटीन यांच्याकडे वेगळाच हट्ट धरला. त्याचा तो हट्ट पूर्णही झाला. उच्च शिक्षण घेते वेळी हुशार असणाऱ्या निकोलाला अपयशाला तोंड द्यावे लागले. त्याची गाडी भरकटली ती पुन्हा परत मार्गावर यायला वेळ लागला पण या सर्वात त्याला आपल्या प्रिय व्यक्तीला गमवावे लागले. पुन्हा सापडलेल्या मार्गावर चालताना निकोला यांना खूप संघर्ष करावा लागला आणि याच संघर्षातून त्यांनी निर्माण केला यशाचा महामार्ग. रोजच्या आयुष्यात वीज खेळणाऱ्या या वैज्ञानिकाने संपूर्ण जग उजळून टाकण्यासाठी खूप मोठे योगदान दिले.

या सगळ्याची सुरवात न्यूयॉर्क मधून झाली.थोर संशोधक एडिसन यांच्या कंपनीत निकोला विद्युत अभियंता म्हणून काम करत होता. एडिसन यांनी निकोलासोबत एक वेगळीच चेष्टा केली. स्वाभिमानी असणारे निकोला यांनी एडिसन यांची कंपनी सोडली. ते म्हणतात ना जे होतं ते चांगल्यासाठीच होतं. पुढे घडणाऱ्या प्रचंड मोठ्या इतिहासाची ती सुरवात होती. राखेतून पुन्हा भरारी घेणाऱ्या निकोला यांनी यशाचे उंच उंच शिखर पार केले. त्यांचा हा जीवनपट लेखकाने सुंदर पद्धतीने या पुस्तकाच्या माध्यमातून मांडला आहे.

लेखकाने फक्त निकोला यांचे चरित्र या पुस्तकामध्ये मांडले नसून, विद्युत शक्तीचा आरंभ, त्याचा इतिहास, चुंबकीय शक्ती या सर्व गोष्टींची माहिती लेखकाने या पुस्तकाच्या माध्यमातून दिली आहे ज्यामुळे निकोला टेस्ला यांच्या कार्याची सखोल माहिती आपल्याला मिळते. माझे शिक्षण इलेक्ट्रिकल इंजिनीरिंग मधून झाले असल्यामुळे मला हे पुस्तक विशेष भावले. ज्या गोष्टींचा मी विद्यार्थी दशेत अभ्यास केला होता त्यासर्वांची या पुस्तकाच्या माध्यमातून पुन्हा उजळणी झाली.

या पुस्तकाविषयी खूप बोलण्यासारखे आहे पण इथे मी थांबतो. सरतेशेवटी मी एवढच सांगेन की संपूर्ण जग उजळू टाकणारे निकोला टेस्ला ज्यांनी स्वतःचे संपूर्ण आयुष्य संशोधनासाठी झोकून दिले ते आम्हा सर्व अभियंत्यांसाठी प्रेरणादायी आहेत.

या पुस्तकाचे प्रकाशन केले आहे राजहंस प्रकाशन यांनी. प्रत्येक अभियंत्याने, प्रत्येक वाचकाने वाचावे आणि प्रत्येक वाचकाच्या संग्रही असावे असे हे पुस्तक. अभियंते सुधीर फाकटकर लिखित.....

निकोला टेस्ला

रोजच्या आयुष्यात वीज खेळवणारा वैज्ञानिक

इस्रायलच्या चौथ्या पंतप्रधान,आयर्न लेडी गोल्डा मेयर

 

गोल्डा एक अशांत वादळ

 

                                  लेखिका - वीणा गवाणकर.

 

 

   हे पुस्तक अशा लोकांसाठी खास आहे ज्यांना जागतिक राजकारणामध्ये रुची आहे, ते समजून घेण्याची इच्छा आहे, अशा लोकांसाठी हे पुस्तक एक पर्वणीच ठरेल. हा प्रवास आहे एका सामान्य स्त्रीचा. एक सामान्य स्त्री ते धडाडीची कार्यकर्ती आणि मग प्रत्येक अडचणींवर मात करत, राजकारणामध्ये दरमजल दर करत एक कणखर पंतप्रधान पर्यंतचा हा प्रवास आहे. मी बोलत आहे लेखिका वीणा गवाणकर लिखित, इस्रायलच्या चौथ्या पंतप्रधान गोल्ड मेयर यांचं चरित्र  "गोल्ड एक अशांत वादळ....!"

३१३ पानांचे हे पुस्तक समजून घेण्यासाठी आपल्याला या पुस्तकाची चार भागांमध्ये विभागणी केले पाहिजे.ती पुढील प्रमाणे...

एक गोल्ड मेयर यांनी ज्या लोकांसाठी संपूर्ण आयुष्य संघर्ष केला, त्या लोकांना स्वतःची जमीन, आपला देश मिळवा जिथे त्यांचे मूळ पुरुष होते. ते लोक म्हणजे ज्यू. ह्या ज्यू लोकांचा द्वेष का केला जात होता हे समजून घेतलं पाहिजे. हा थोडा मोठा इतिहास आहे ज्यासाठी आपल्या इ.स पूर्व काळामध्ये गेलं पाहिजे. वैभव संपन्न असणाऱ्या ज्यू सत्तेला सालोमन राजा नंतर उतरती कळा लागली. रोमनांच्या अत्याचारामुळे ज्युना पलायन करावं लागलं. जे ज्यू युरोपमध्ये गेले त्यातल्या एका कुटुंबामध्ये ‘येशू ख्रिस्त’ जन्माला आले. येशू हे मूलतः ज्यू होते पण त्यांनी रोमन एम्पायरमध्ये आपली वेगळी शिकवण द्यायला सुरुवात केली. जसं गौतम बुद्ध यांनी बौद्ध धर्माची शिकवण दिली., आणि बौद्ध धर्माचा तिथून प्रसार झाला, तसंच येशू ख्रिस्त यांनी ख्रिश्चन धर्माची शिकवण द्यायला सुरवात केली आणि तेथून ख्रिश्चन या धर्माचा प्रसार सुरू झाला. येशू ख्रिस्ताच्या या शिकवणीचा प्रसार मोठ्या प्रमाणात झाला आणि ते लोकप्रिय होऊ लागले. या कारणाने ज्यू राज्यकर्त्या लोकांनी येशू ख्रिस्तांना मोठ्या जनसमुदायासमोर क्रॉसला लटकावून मारलं. येशूच्या मारेकरी यागोष्टीमुळे ज्यू लोकांविरुद्ध द्वेषाच्या वातावरणाला सुरुवात झाली. हे वातावरण इतके भयानक होते की ज्यू लोकांनी स्वतःचा जीव वाचवण्यासाठी जगभरामध्ये पलायन केले.

दुसरा भाग म्हणजे, पुढे जे ज्यू लोक संपूर्ण जगभरामध्ये मुख्यतः युरोपमध्ये पसरले होते त्या लोकांना आपल्या मूळ देशाशी, मूळ जमिनीशी ओढ होती. ती तेव्हा अरब देशांच्या ताब्यात होती. तेव्हा प्रत्येक ज्यू लोकांना आपल्या त्या देशामध्ये परत जायचं होतं आणि इथून सुरवात होते ज्यू लोकांच्या अस्तित्वाच्या लढाईला ज्याला 'झायॉनिसीम' म्हणून ओळखलं जातं. या चळवळीचा एकच हेतू होता तो म्हणजे ज्यू लोकांना आपला देश परत मिळावा. या चळवळीमध्ये पुढे गोल्डा सहभागी झाली.

तिसरा भाग येतो, गोल्डा यांचा जन्म ३ मे १८९८ मध्ये युक्रेन (रशिया) मधील केएव येथे झाला. रशियन लोकांकडून ज्यू लोकांवर होणारे हल्ले गोल्डने तिच्या बालपणीच पाहिले होते. ते दृश्य तिच्या बालमनावर कायमच कोरलं गेलं होतं. पुढे १९०६ मध्ये गोल्डाचा परिवार अमेरिकेत मिलवॉकीमध्ये आले. तिथे गोल्डाचे वडील रेल्वेच्या वर्कशॉपमध्ये काम करत तर आईने एक छोटं किराणा दुकान सुरु केलं. गोल्डची मोठी बहीण शेयना ही झायॉनवादी श्रमिक चळवळीमध्ये गुंतली होती आणि त्याचा प्रभाव छोट्या गोल्डावर पडला. समाजवाद, झायॉनवाद्यांचे तत्वज्ञान तिला आवडे. ज्यूंना स्वतःची राष्ट्रभूमी हवी हे विचार तिच्या मनामध्ये रुजू लागले. घरच्यांच्या विरोधाला न जुमानता गोल्डने तिचे शिक्षण पूर्ण केले आणि झायॉनवादी श्रमिक चळवळीमध्ये सक्रिय होऊ लागली. त्यासाठी निधी संकलन करणे, चर्चा सत्रांमध्ये भाग घेणे. आपल्या नव्या राष्ट्राच्या कल्पना लोकांपर्यंत पोचवणे यासारखे काम ती करत असे. तिच्यामधील उत्साह, चैतन्य, अस्खलित इंग्रजी, या गोष्टींच्या जोरावर तिचा जनसंपर्क खूप मोठा होता आणि हीच गोष्ट पुढे राष्ट्र उभारणीसाठी उपयोगी पडली. यासोबतच ज्यू निर्वासितांच्या प्रश्नांवर त्यांच्या स्थलांतरणासाठी ती नेहमी प्रयत्नशील असे.

चौथा भाग म्हणजे १४ मे १९४८ मध्ये ज्यूंचे स्वतंत्र राष्ट्र उभारले ते म्हणजे 'इस्रायल'. या राष्ट्र उभारणीमध्ये ज्या मोठं मोठ्या नेत्यांचा सहभाग होता त्यांच्या बरोबरीने गोल्डाचे योगदान तितकेच महत्वाचे होते. पुढे मंत्रिमंडळामध्ये श्रम आणि रोजगार मंत्री, परराष्ट्रमंत्री ते पंतप्रधान. अत्यंत कठीण काळामध्ये इस्रायलचे नेतृत्व, गोल्डाचा हा प्रवास वाचकांना प्रभावीत करतो. वयाची सत्तरी उलटलेली गोल्डा इस्रायलची पंतप्रधान झाली. सिरिमाओ बंदरनायके (श्रीलंका) इंदिरा गांधी (भारत) यांच्या नंतर तिसरी स्त्री पंतप्रधान गोल्डा मेयर. गोल्डा यांना इस्रायलच्या धाडसाचं-शक्तीचं-भक्तीचं प्रतीक म्हणून ओळखलं जातं. राष्ट्र प्रेमाची प्रेरणा प्रत्येक ज्यु लोकांच्या मनामध्ये निर्माण करणाऱ्या गोल्डा मेयर यांनी इस्रायल या ज्यु राष्ट्राला सक्षम बनवण्यात आपले संपूर्ण आयुष्य खर्ची केले.

या पुस्तकाच्या लेखिका वीणा गवाणकर यांनी गोल्ड मेयर यांचा हा भारावून टाकणारा प्रवास या पुस्तकाच्या माध्यमातून मांडला आहे. लेखिका वीणा गवाणकर यांनी गोल्डा मेयर यांचे चरित्र अशा पद्धतीने मांडले आहे की हे फक्त चरित्र न राहता ते एका गोष्टी स्वरूपामध्ये उतरलं आहे, आणि इस्रायली पंतप्रधान होत्या तशा वाचनाच्या माध्यमातून समोर येतात. या पुस्तकाचे प्रकाशन इंडस सोर्स  बुक्स यांनी केले आहेत. पुस्तकाचे मुखपृष्ठ मनोज आचार्य यांनी केले आहे. जागतिक राजकारणामध्ये रुची असणाऱ्या प्रत्येकसाठी आणि प्रत्येक वाचकाने जरूर वाचावे आणि प्रत्येकाच्या संग्रही असावी असे हे पुस्तक, लेखिका वीणा गवाणकर लिखित गोल्ड एक अशांत वादळ.....!

Driven The Virat Kohli Story Book Review

Driven The Virat Kohli Story

                                                    -Vijay Lokapally

Hello friends, today I am going to tell you about a book. The book will introduce you to a person in a different way. Then person is known as short tempered, abusive and impatient. But this book erases his image and creates a Passionate and aggressive one. The person is Captain of all formats of Indian Cricket team Virat Kohli.

                   The book narrates virat’s journey from 1^st class cricket carrier to 2016 International carrier. The author narrating the journey is renowned sports journalist, Critic Mr. Vijay Lokapally. Mr. Lokapally has experienced the journey of Indian cricket very closely and wrote the same time to time. He also has written a book on the carrier of star batsman Virendra Sehwag.

                    Driven the Virat Kohli story consist the cover showing Virat’s photo playing a straight drive shot. The book with 221 pages starts in 1998 when virat’s father Prem Kohli sent him to west Delhi Cricket Academy to learn Playing cricket. Reason being Sachin Tendulkar’s fantastic batting against the Australia in Coca Cola Cup in the same year. The book consists Virat’s carrier got Decorated Step by step i.e.  Junior career, one day cricket Debut,Test Debut, IPL Journey, Leadership Etc.

                    Father Prem Kohli’s death was the turning point in Virat’s Life. After his death Virat really got transformed from boy to a man. We get so close to Virat while reading this book. The book also narrates some of his failures. How he faced them and encountered them and made come back. The whole story is so inspiring. The book also tells us about famous players in cricketing world and through some chapter we recall some of the old memories players in cricket.

                   The book is truly inspirational. Seeking cricket as carrier option can be very much guided by this book. The book is absolutely collectible for everyone.Driven The Virat Kohli Story

-     -  Shrijeevan Tondale